σλαμ

Φτωχογειτονιά σε μεγάλη πόλη των ΗΠΑ Ο όρος προέρχεται από τη λέξη slum και έχει καθιερωθεί διεθνώς. Στα σ. κατοικούν συνήθως νέγροι, πορτορικανοί και μετανάστες από την Ευρώπη και από χώρες της Ασίας και της Αμερικής. Αντίθετα με τους άλλους λαούς, οι Αμερικανοί δεν πιστεύουν ότι η εθνικότητα είναι κάτι το τυχαίο. Το να είναι κανείς Αμερικανός είναι προπάντων πράξη εθελοντική. Οι ιστορικές ρίζες της στάσης αυτής μπορούν να γίνουν εύκολα κατανοητές: οι ΗΠΑ είναι το μοναδικό έθνος που οι πολίτες του έχουν πραγματοποιήσει ατομικά την επιλογή αυτή, μια επιλογή που συνεπαγόταν όχι μόνο την εγκατάλειψη της χώρας καταγωγής, αλλά και τη συνειδητή παραδοχή μιας νέας διάστασης ζωής. Στους νεοφερμένους δεν προσφέρθηκε δωρεάν φιλοξενία. Και αυτοί έπρεπε να δεχτούν τη βασική άγραφη αρχή του «να ξαναρχίσουν από την αρχή». Η είσοδος στην αμερικανική κοινωνία υπήρξε δύσκολη για πολλούς, και προπάντων για κείνους που έφταναν με άδεια χέρια, χωρίς να γνωρίζουν τη γλώσσα ή κάποια δουλειά, μονάχα με την ελπίδα. Ο αγώνας για τη ζωή δεν εξαντλούνταν στην προσαρμογή στις πιο ταπεινές και λιγότερο αποδοτικές εργασίες· έπρεπε να αγωνιστεί κανείς και για να γίνει δεκτός, να αποχτήσει το σεβασμό και την αξιοπρέπεια. Για μερικούς η πορεία στο Νέο Κόσμο υπήρξε πιο εύκολη: στους Άγγλους και Σκοτσέζους μετανάστες η γνώση της γλώσσας και η θρησκεία έκαναν δυνατή μια άμεση και σχεδόν αόρατη διασπορά στην αμερικανική κοινωνία, ενώ οι Γερμανοί, οι Σκανδιναβοί και, κατά ένα μέρος, οι Ιρλανδοί, που έφερναν από την πατρίδα τους πολιτικές συνήθειες και ένα πιο υψηλό επίπεδο υλικής ζωής, κατόρθωσαν να αποσπαστούν πολύ σύντομα από τη μάζα άλλων μεταναστών. Οι άλλοι, οι ξεριζωμένοι, οι ξεχασμένοι, οι αποκλεισμένοι από τον παράδεισο, προσπάθησαν να υποστηρίξουν τους ομοίους τους και δημιούργησαν μικρά νησιά στη θάλασσα της πόλης. Γεννήθηκαν έτσι οι Μικρές Ελλάδες, οι Μικρές Ιταλίες, οι Μικρές Πολωνίες, οι κινεζικές, εβραϊκές, λιθουανικές, σερβικές, ουκρανικές συνοικίες: νησιά ελπίδας όπου ζούσαν οι αλύγιστοι, εκείνοι που ήθελαν να γυρίσουν στην πατρίδα με λεφτά και ν’ αγοράσουν ένα χωράφι ή ένα σπίτι- εκείνοι που για την Αμερική είχαν διατηρήσει μιαν ανάμνηση μυθική και οδυνηρή. Όλη αυτή η πανσπερμία λαών, εκτός απ’ εκείνους που τους ευνόησε η τύχη, κινούνταν και ζουν, στα σ., ελπίζοντας, όχι πια την επιστροφή στις πατρίδες τους αλλά την εξασφάλιση μιας κάπως ανεκτής ζωής. Πορτορικανή στην είσοδο του σπιτιού της. Φωτογραφία σε σλαμ της Νέας Υόρκης.